Gelijke toegang betekent dat iedereen op gelijkwaardige wijze toegang heeft tot het bestuur en het ambtelijke apparaat van de gemeente. Het zou voor iedereen even makkelijk moeten zijn om aanspraak te maken op gemeentelijke diensten, informatie te verkrijgen, of een probleem aan te kaarten.

De discussie ontstond toen we het hadden over het belang van korte lijnen naar de gemeente. En de risico’s die dat met zich mee kan brengen. Immers, niet iedereen heeft het telefoonnummer van de burgemeester of wethouder. Het kan niet zo zijn dat iemand met directe toegang tot de burgemeester eerder geholpen wordt dan andere mensen.

Daar was iedereen het over eens. Ook over het feit dat wat er na zo’n contactmoment gebeurt ontzettend belangrijk is. De manier waarop bestuurders omgaan met verzoeken en informatie als ze benaderd worden door mensen uit het dorp moet integer en transparant zijn.

Het belang van transparant en integer bestuur kan dan ook niet overschat worden.

Waar de meningen over uit een liepen, was het belang van gelijke toegang en of dat iets is waar je als gemeente naar moet streven. Er zullen immers altijd mensen zijn die door wat voor redenen dan ook meer toegang hebben dan anderen. Mits het bestuur op integere en transparante manier zijn werk doet, hoeft dat geen probleem te zijn. Maar toen noemde een collega werkgroeplid gelijke toegang een utopie. En een utopie nastreven vond hij bullshit en een verspilling van tijd en geld.

Ik ben het daar niet mee eens. Het is waar dat er waarschijnlijk altijd mensen met meer toegang zullen zijn. Dat is niet perse het probleem. Het probleem is dat er ook mensen zijn met veel minder toegang. Zij starten niet aan startlijn, maar ver daar achter. Inzetten op gelijke toegang betekent dat je voor deze groep mensen een enorm verschil kan maken door drempels te verlagen en proactief in te zetten op participatie. Ook als je de utopie van echt gelijke toegang nooit zult bereiken. Dit argument tegen onhaalbare utopieën gaat ook niet op voor andere problematiek.

Ik noem maar eens kansengelijkheid in het onderwijs. Is het waarschijnlijk dat we volledige kansgelijkheid voor alle kinderen zullen bereiken? Nee. Helaas een utopie. Dat doet niets af aan het feit dat we er wel heel hard voor moeten werken. Want ook als perfectie niet haalbaar is, kan het heel veel beter dan het nu is. Dat is niet anders met toegang tot openbaar bestuur.

You can’t fix what you can’t see

En zelfs als het bestuur integer en transparant is, blijft toegang zelf ook van belang. Iemand met een directe lijn naar een wethouder kan een belangrijk maatschappelijk probleem aankaarten. Dat is een goede zaak. Maar iemand zonder die directe lijn, weet wellicht niet hoe en waar hij terecht kan om een net zo belangrijk probleem aan te kaarten. Dat betekent dat er blinde vlekken kunnen zijn voor de Raad, het College en het ambtelijke apparaat.

Je kunt een probleem niet oplossen als je niet weet dat het bestaat. Kaders kunnen niet bijgesteld worden als je niet weet dat er iets mis mee is. Beleid kan niet ontwikkeld worden als je niet weet dat het nodig is.

En het gaat niet alleen problemen die de gemeente moet oplossen. De mensen die het meeste last van een probleem hebben, kunnen vaak de beste oplossingen bedenken. En ook briljante  ideeën, initiatieven en andere waardevolle bijdragen gaan verloren als mensen geen toegang tot het openbaar bestuur hebben, of de weg niet weten te vinden naar de Gemeente. Een verlies voor ons allemaal.

Daarom zet GroenLinks zich niet alleen in voor integer en transparant openbaar bestuur, maar ook voor gedegen en betekenisvolle participatie, en voor heldere en toegankelijk communicatie vanuit de gemeente. Beleid, bestuur en oplossingen voor maatschappelijke problemen worden er beter van als mensen uit alle lagen van de bevolking gehoord worden en mee kunnen doen.

En nee, wij idealistische GroenLinksers vinden het nastreven van utopieën geen tijdsverspilling,

Omdat je vaak ook als perfectie niet haalbaar is, nog steeds fantastische resultaten kunt boeken. En omdat soms een utopie alleen maar een project van de lange adem blijkt te zijn. Vrouwenkiesrecht, het einde van de slavernij, het homohuwelijk, een verbod op kinderarbeid. Allemaal waren ze generaties lang niet meer dan een utopie. Maar ze zijn werkelijkheid geworden door het onvermoeibare en harde werken van mensen uit alle lagen van de bevolking, zonder enige garantie dat zij er tijdens hun leven nog van zouden kunnen profiteren. Ik ben dankbaar en blij dat zij utopia’s nastreven wel de moeite waard vonden.

Wil je ons ergens op attenderen? Wil je een bijdrage leveren aan onze fractie? Je kunt ons dus bereiken via sarah.vanbrusel@oostzaan.nl